3. Het lichaam als één geheel: De osteopathische gedachte

Laat jij jouw geliefde dier osteopathisch behandelen? Of ben je aan het overwegen of osteopathie misschien iets voor je dier is, maar weet je niet precies wat het inhoudt? In deze blog neem ik je graag mee in de filosofie achter osteopathie en leg ik uit hoe het lichaam van je dier werkt als een geheel.

De Grondlegger van Osteopathie
Andrew Taylor Still (1828-1917), de grondlegger van de osteopathie, vond dat de conventionele geneeskunde zich te veel richtte op symptoombestrijding en te weinig op het begrijpen van het lichaam als een samenhangend geheel. Hij geloofde dat het lichaam een natuurlijk vermogen heeft om zichzelf te herstellen, mits de juiste voorwaarden worden gecreëerd.

De Principes van Osteopathie
Osteopathie is gebaseerd op vier belangrijke principes:

• Het lichaam is een geheel: Alle systemen van het lichaam zijn met elkaar verbonden en moeten als één geheel worden behandeld.
• Het lichaam heeft een natuurlijk vermogen tot zelfgenezing: Door blokkades in het lichaam te verwijderen, kan het zichzelf herstellen.
• Structuur en functie zijn met elkaar verbonden: Problemen in de structuur van het lichaam (zoals het skelet of de spieren) kunnen leiden tot functionele stoornissen.
• De rol van de bloedcirculatie: Een goede doorbloeding is essentieel voor de gezondheid en genezing van het lichaam.

Drie Belangrijke Systemen in Osteopathie
Binnen de osteopathie wordt het lichaam gezien als een complex geheel, bestaande uit drie systemen:

1. Het craniosacrale systeem: Dit omvat de schedel, het ruggenmerg, het sacrum en het hersenvocht.
2. Het pariëtale systeem: Het bewegingsapparaat, inclusief botten, spieren, gewrichten en pezen.
3. Het viscerale systeem: De organen.

In de osteopathie worden deze systemen niet als afzonderlijke delen gezien, maar als met elkaar verbonden eenheden. Zo heeft de wervelkolom, als onderdeel van het pariëtale systeem, een centrale rol, maar de andere systemen beïnvloeden elkaar ook sterk. Een blokkade in de wervelkolom kan bijvoorbeeld leiden tot spijsverteringsproblemen of zelfs tot kreupelheid. Bij een paard dat kreupel is, hoeft de oorzaak niet per se in het been zelf te liggen. Maagproblemen kunnen pijn en stijfheid in de rug veroorzaken. Hierin spelen zowel de bloedcirculatie als de zenuwgeleiding een grote rol.

Het Zenuwstelsel in de Osteopathie
Binnen de osteopathie is het autonome zenuwstelsel van cruciaal belang. Dit systeem bestaat uit het sympathische en parasympathische zenuwstelsel.

Het sympathische zenuwstelsel (vecht-of-vluchtreactie):
Het sympathische zenuwstelsel wordt geactiveerd in stressvolle of gevaarlijke situaties. Het bereidt het lichaam voor op actie door:

• Het verhogen van de hartslag en bloeddruk.
• Het verwijden van de luchtwegen voor betere ademhaling.
• Het vertragen van de spijsvertering en andere energie-intensieve processen.
• Het verhogen van de bloedtoevoer naar de spieren en hersenen voor snelle reacties.

Bijvoorbeeld: Wanneer een dier zich in een stressvolle situatie bevindt, zoals een onbekend object in de omgeving, zorgt het sympathische zenuwstelsel ervoor dat het hart sneller klopt en het lichaam klaar is om snel te reageren.

Het parasympathische zenuwstelsel (rust-en-verteren):
Het parasympathische zenuwstelsel is verantwoordelijk voor de "rust-en-verteren"-functie van het lichaam. Het wordt actief wanneer het dier in een staat van rust verkeert en helpt het lichaam te herstellen door:

• Het vertragen van de hartslag en het verlagen van de bloeddruk.
• Het stimuleren van de spijsvertering en de opname van voedingsstoffen.
• Het bevorderen van ontspanning en herstel van het lichaam.
• Het ondersteunen van slaap en immuunreacties.

Bijvoorbeeld: Na een stressvolle situatie komt het parasympathische zenuwstelsel in actie om het lichaam weer tot rust te brengen en processen zoals spijsvertering en cellulaire reparatie te ondersteunen.

Het Zelfherstellend Vermogen van het Lichaam
Een van de belangrijkste principes van osteopathie is dat het lichaam over een zelfherstellend vermogen beschikt. Het proces van homeostase zorgt ervoor dat het lichaam zich voortdurend aanpast aan interne en externe veranderingen om zijn interne balans te behouden. Dit gebeurt automatisch, zonder dat we er veel invloed op hebben. Ook de balans tussen het sympathische en parasympathische zenuwstelsel is hierin van belang.

Wanneer er blokkades of verstoringen in het lichaam optreden, wordt het sympathische zenuwstelsel overmatig geactiveerd, wat de zenuwgeleiding en bloedcirculatie kan verstoren. Als deze verstoring langere tijd aanhoudt, kan het leiden tot stoornissen in de lichaamsfuncties, zoals een verminderde darmwerking, een verzwakt immuunsysteem, gespannen spieren, en een afname van het zelfherstellend vermogen.

Het doel van een osteopathische behandeling is om deze blokkades en spanningen weg te nemen, zodat het lichaam weer in balans kan komen en zijn zelfherstellend vermogen kan benutten.

Voorbeelden uit de Praktijk
Een hond met rugproblemen kan bijvoorbeeld last krijgen van functie stoornissen van de blaas, doordat de doorbloeding in dat gebied verstoord is. Of een paard dat moeite heeft met buigen, blijkt last te hebben van spanningen in de lever. Deze voorbeelden laten zien hoe de verschillende systemen met elkaar verbonden zijn en hoe belangrijk het is om het lichaam als geheel te behandelen. In mijn blog en op mijn socials deel ik regelmatig praktijkvoorbeelden die dit verder verduidelijken.

Conclusie
Osteopathie draait niet alleen om het verlichten van symptomen, maar om het begrijpen van het hele plaatje. Door het lichaam als één geheel te beschouwen, kunnen we de onderliggende oorzaak van een probleem vinden en het dier helpen om weer in balans te komen. Het blijft bijzonder om te zien hoe het lichaam reageert als je het de kans geeft om zichzelf te herstellen.

Ik hoop dat deze inzichten je inspireren om anders naar de gezondheid van je dier te kijken. Heb je vragen of herken je klachten bij jouw dier? Neem gerust contact op – samen kijken we verder dan alleen de symptomen.